دستگاه جوشکاری

جوشکاری یکی از فرآیندهای اساسی در صنایع مختلف است که برای اتصال دو قطعه فلزی به یکدیگر با استفاده از حرارت و فشار انجام می‌شود. این فرایند نیازمند تجهیزات و دستگاه‌های تخصصی است که انواع مختلفی دارند و بسته به نوع پروژه، انتخاب دستگاه مناسب برای جوشکاری بسیار مهم است. در این مطلب، به بررسی انواع دستگاه‌های جوشکاری و کاربردهای آن‌ها، همراه با توضیحات کاملی در مورد اصطلاحات رایج در جوشکاری، خواهیم پرداخت.

دستگاه جوش چیست و چه کاربردی دارد؟

در ابتدا، باید بدانیم که برای جوش دادن فلزاتی مانند آهن، فولاد ضد زنگ یا آلومینیوم به یک دستگاه جوش نیاز داریم. این دستگاه‌ها در انواع مختلفی مانند جوش قوس الکتریکی، جوش نیمه اتوماتیک، جوش TIG (Tungsten Inert Gas)، جوش MIG (Metal Inert Gas)، MIG/MAG و دستگاه جوش اینورتر موجود هستند. استفاده از این دستگاه‌ها برای جوشکاری فلزات با ضخامت‌ها و ویژگی‌های مختلف ضروری است. انتخاب دستگاه جوش مناسب نه تنها به کیفیت جوش نهایی کمک می‌کند، بلکه به افزایش سرعت و دقت کار نیز می‌انجامد.

انواع دستگاه‌های جوش و کاربردهای آن‌ها

1. جوش قوس الکتریکی (MMA): این روش از یک الکترود روکش دار برای ایجاد قوس الکتریکی استفاده می‌کند که باعث ذوب فلز و ایجاد اتصال بین دو قطعه می‌شود. این روش برای جوشکاری فلزات با ضخامت‌های مختلف مناسب است و یکی از روش‌های قدیمی و پرکاربرد در جوشکاری است.
2. جوش نیمه اتوماتیک (MIG/MAG): این نوع جوشکاری از سیم جوش پیوسته استفاده می‌کند و برای پروژه‌های بزرگ صنعتی و ساخت قطعات فلزی با سرعت بالا مناسب است. جوش MIG برای جوشکاری فلزات غیرآهنی مانند آلومینیوم و فولاد ضد زنگ و جوش MAG برای فولادهای معمولی استفاده می‌شود.
3. جوش TIG: در جوش TIG، از یک الکترود تنگستن برای ایجاد قوس استفاده می‌شود. این روش برای جوشکاری فلزات نازک و پیچیده مانند فولاد ضد زنگ و آلومینیوم مناسب است و جوش‌هایی با کیفیت بالا و ظاهری صاف و بی‌عیب ایجاد می‌کند.
4. دستگاه جوش اینورتر: این دستگاه‌ها از تکنولوژی اینورتر برای تبدیل جریان متناوب (AC) به جریان مستقیم (DC) استفاده می‌کنند. اینورترها معمولاً سبک‌تر، فشرده‌تر و کارآمدتر از دستگاه‌های جوش قدیمی هستند و برای جوشکاری فلزات مختلف کاربرد دارند. این دستگاه‌ها به راحتی می‌توانند آمپرها را تنظیم کرده و از انرژی کمتری استفاده کنند.

اصطلاحات رایج در جوشکاری و دستگاه‌های جوش

در صنعت جوشکاری، اصطلاحات خاصی وجود دارد که برای درک بهتر فرآیند جوشکاری و دستگاه‌ها باید با آن‌ها آشنا شویم. برخی از این اصطلاحات عبارتند از:

• قوس الکتریکی: قوس الکتریکی به تماس میان الکترود و فلز اشاره دارد که باعث ایجاد حرارت شدید برای ذوب فلزات و جوش دادن آن‌ها می‌شود.
• پرایمینگ: این مرحله در جوشکاری به فرآیند اعمال الکترود بر روی سطح فلز برای ایجاد جوش اشاره دارد.
• الکترود روتیل: یکی از الکترودهای رایج که پوشش آن کمک می‌کند تا جوش به راحتی ذوب شود و سرباره‌ای که برای محافظت از جوش ایجاد می‌شود، به آسانی جدا شود.
• سیم هسته‌دار: این سیم‌ها حاوی هسته شار هستند که به ذوب شدن فلز کمک می‌کند و حفره‌های هوا را کاهش می‌دهد.
• گاز محافظ: برای جلوگیری از اکسیداسیون جوش و محافظت از آن در برابر هوا، گازهای خاصی مانند آرگون یا مخلوطی از آرگون و دی‌اکسیدکربن به کار می‌روند.
• مشعل MIG/MAG: دستگاهی که به کمک آن سیم جوش به فلز ذوب شده رسانده می‌شود. این مشعل‌ها معمولاً با یک ماشه برای کنترل سرعت جوش و مقدار گاز محافظ عمل می‌کنند.

دستگاه جوش مناسب برای کارهای مختلف

1. اینورتر MMA: این دستگاه‌ها برای مبتدیان بسیار مناسب هستند. به دلیل وزن کم و تنظیم ساده قدرت جوش، استفاده از آن‌ها بسیار راحت است. این دستگاه‌ها برای جوشکاری فلزات با ضخامت 2 تا 10 میلی‌متر مناسب هستند. برای افرادی که به تازگی شروع به جوشکاری کرده‌اند، اینورتر MMA بهترین انتخاب است.
2. جوشکاری نیمه اتوماتیک (MIG/MAG): جوشکاری نیمه اتوماتیک برای کارهای بزرگ و صنعتی مانند ساخت قطعات خودرو یا تریلرها مناسب است. با استفاده از این روش، می‌توان جوش‌هایی با سرعت بالا و بدون نیاز به حذف سرباره ایجاد کرد.
3. جوش TIG: این روش برای کارهای دقیق و ظریف، مانند جوشکاری فولاد ضد زنگ و آلومینیوم، کاربرد دارد. کیفیت جوش در این روش بسیار بالا است و جوشکار می‌تواند دقت زیادی در ایجاد جوش‌های ظریف و تمیز داشته باشد.

نکات مهم در انتخاب دستگاه جوش

• قدرت دستگاه: انتخاب دستگاهی با قدرت مناسب برای ضخامت فلزی که قرار است جوش داده شود بسیار مهم است. برای فلزات نازک‌تر، دستگاه‌های با آمپر پایین‌تر مناسب‌تر هستند.
• چرخه کاری: هر دستگاه جوش برای مدت زمان خاصی قادر به جوشکاری است که به آن چرخه کاری گفته می‌شود. برای کارهای طولانی‌مدت، دستگاه‌های با چرخه کاری بالا توصیه می‌شود.
• کیفیت جوش: کیفیت جوش به عوامل مختلفی مانند تنظیمات صحیح دستگاه، نوع الکترود یا سیم جوش، و مهارت جوشکار بستگی دارد. انتخاب دستگاه جوش مناسب با کیفیت بالا به ایجاد جوش‌های قوی و تمیز کمک می‌کند.
• تجهیزات ایمنی: جوشکاری یک فرآیند پرخطر است و برای محافظت از جوشکار باید از تجهیزات ایمنی مناسب مانند کلاه جوشکاری، دستکش‌ها و لباس‌های ضد حریق استفاده کرد.

مزایای جوشکاری MIG/MAG

جوشکاری MIG/MAG به دلیل سرعت بالا و کیفیت عالی جوش، در پروژه‌های صنعتی و تولیدی بسیار محبوب است. یکی از مزایای اصلی این روش، نیاز به آموزش کمتری نسبت به سایر روش‌ها است، زیرا جوشکار می‌تواند به راحتی مشعل را در دست گرفته و سیم جوش را به سمت فلز هدایت کند. علاوه بر این، این روش به جوشکار این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به جابه‌جایی زیادی، قطعات را به هم متصل کند.

جوشکاری TIG

جوشکاری TIG یکی از دقیق‌ترین و تمیزترین روش‌های جوشکاری است که برای کار بر روی فلزات نازک مانند فولاد ضد زنگ، آلومینیوم، تیتانیوم و مس استفاده می‌شود. این روش بیشتر در صنعت هوافضا، خودروسازی و صنایع پزشکی کاربرد دارد، زیرا دقت بالا و کیفیت بی‌نظیری دارد. جوشکار در این روش از یک الکترود تنگستن غیرمصرفی استفاده می‌کند و گاز آرگون به عنوان گاز محافظ برای جلوگیری از اکسیداسیون و آلودگی استفاده می‌شود.

سخن پایانی

انتخاب دستگاه جوش مناسب برای هر پروژه جوشکاری بر اساس نوع فلز، ضخامت آن و نیازهای خاص پروژه انجام می‌شود. با شناخت انواع دستگاه‌ها و تکنیک‌های جوشکاری، می‌توان به نتایج مطلوب‌تری در جوشکاری دست یافت. همچنین، تجهیزات ایمنی نقش حیاتی در حفاظت از جوشکار دارند و نباید از آن‌ها غافل شد.